099 - Van Zelfsabotage naar Zelfleiderschap

Het grootste probleem als het gaat over je eetgedrag is waarschijnlijk dat je jezelf iedere keer van alles voorneemt, maar dat je het niet doet... Of dat je het niet langer dan een paar dagen volhoudt. Dit gedrag komt doordat je niet weet hoe je je oerbrein kunt managen. 

Wanneer je niet weet hoe je je oerbrein kunt managen blijf je eten als je heftige emoties ervaart. En hou je stress over vakanties, weekendjes weg, etentjes en andere onverwachte uitjes. Eten blijft dan een vriend en een vijand tegelijk. Het lukt je dan misschien wel even om je aan je 'gezonde voornemens' te houden, maar op de lange termijn hou je het niet vol. 

Wanneer je echter begrijpt hoe je je oerbrein kunt managen weet je hoe je jezelf kunt coachen in al die lastige eet-situaties. En dat helpt je om jouw verstoorde eetgedrag bij de wortel aan te pakken. Zodat je kunt gaan van zelfsabotage naar zelfleiderschap. 

In deze podcast leg ik je uit hoe het werkt.

Veel luisterplezier!

Van Zelfsabotage naar Zelfleiderschap

Dag mooie vrouw! Vandaag is het tijd voor de derde fase van de vier fases die nodig zijn om te transformeren van Eeuwige Diëter naar een Gelukkige Eter. In de voorgaande podcasts heb ik natuurlijk al de eerste twee fases uitgelegd dus als je die nog niet gehoord hebt, begin dan daarmee. Het beste kun je beginnen bij podcast nummer 96 als je de hele mini podcastcursus over 100% Eetgeluk wilt horen.

Vandaag is het dus tijd voor de derde fase in het verhaal namelijk de transformatie van zelfsabotage naar zelfleiderschap. En dat doe je door te leren hoe je je oerbrein kunt managen. Het leren managen van je oerbrein is stap drie van de Eetgeluk Methode.

Je oerbrein is de ontbrekende schakel die tot nu toe door iedere lifestylecoach en diëtist categorisch over het hoofd is gezien. En dat is exact de reden dat het zo lastig is om de traditionele voedingsprogramma’s vol te houden. Ze staan namelijk haaks op de werking van je oerbrein.

De meeste adviezen rondom diëten en afvallen die al tientallen jaren gegeven worden:

• Let op vet
• Tel je calorieën
• Eet minder dan je verbrandt en je valt af
• Minimaal drie keer per week sporten
• Ga op tijd naar bed
• Matig met alcohol
• Let op koolhydraten
• Ga intermittent vasten

En weet je wat zo bijzonder is: ze werken allemaal. Al deze adviezen werken allemaal. Maar je moet ze wel doen en je moet ze volhouden op de lange termijn. En dat is waar het verkeerd gaat.

Het is onmogelijk om deze adviezen de rest van je leven vol te houden. En dat komt omdat ze één ding vergeten en dat is je oerbrein.

Ze staan stuk voor stuk haaks op de werking van je oerbrein;

• Je oerbrein houdt van overvloed, niet van minder eten
• Je oerbrein houdt van kleine stapjes, niet van slank in 10 dagen
• Je oerbrein houdt van calorieën verzamelen, niet van minder calorieën eten
• Je oerbrein houdt van energie besparen, niet van energie verbranden
• Je oerbrein houdt van verzamelen, niet van opruimen
• Je oerbrein houdt van langzaam, niet van snel
• Je oerbrein houdt van saai en voorspelbaar, niet van spannend
• Je oerbrein houdt van balans, niet van pieken en dalen
• Je oerbrein houdt van herhaling en consistentie, niet van verandering

Focussen op het resultaat

Wat al deze factoren ook doen is dat ze focussen op het resultaat, op het getal op de weegschaal of op hoe je lichaam eruit komt te zien. Ze proberen om door het veranderen van de buitenkant een transformatie aan de binnenkant te bewerkstelligen. Maar dat is niet de meest lucratieve manier om gewoonten te veranderen.

Het punt met de meeste gewoonten in je leven op dit moment is dat je ze waarschijnlijk onbewust hebt gecreëerd. Want een gewoonte is niets meer en niets minder dan gedrag dat je zo vaak hebt herhaald dat het uiteindelijk door je brein is geautomatiseerd. Maar omdat je de meeste van je huidige gewoonten onbewust hebt gecreëerd, ben je je van het gros van je gewoonten helemaal niet bewust. Dat is goed en slecht nieuws tegelijk. Het goede nieuws is dat wanneer je onbewust gewoonten creëert, dat je ook bewust gewoonten kunt creëren. Maar het slechte nieuws is dat je al die oude gewoonten die je niet meer dienen los moet gaan laten. En omdat ze volledig geautomatiseerd zijn door je brein, kan dat een behoorlijke uitdaging zijn. In de eerste plaats omdat je je er waarschijnlijk niet eens van bewust bent dat je ze hebt.

Identiteit en gewoontes horen bij elkaar

Daar komt bij dat je identiteit en je gewoonten onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Het een kan niet zonder het ander. Dat betekent dus dat je oerbrein het als een enorme bedreiging kan zien wanneer je dingen wilt veranderen. Het denkt letterlijk dat je dood gaat omdat je een deel van je huidige identiteit wilt gaan afstoten.

Wanneer je dus hoopt dat je je beter voelt door het doen van acties van buitenaf, bijvoorbeeld door het veranderen van je gewicht of je uiterlijk, dan breng je jouw huidige identiteit in gevaar. Dus stel, je weegt op dit moment 100 kilo en je hebt daar je hele identiteit omheen gebouwd, en je wilt gaan afvallen, dan verklaar je in de ogen van je oerbrein de oorlog aan jezelf.

Buitenwereld is altijd een weerspiegeling van de binnenwereld

Want wat je daarmee eigenlijk zegt tegen jezelf is dat je nu niet goed genoeg bent zoals je bent. Dat je eerst van buiten moet veranderen voordat je van binnen van jezelf kunt houden. Maar de buitenwereld is altijd een weerspiegeling van de binnenwereld. Dat betekent dus dat je jezelf niet slank kunt haten. En dat betekent ook dat het niet werkt om alleen je gewoonten te veranderen zonder de kern van je gewoonten, je identiteit, de factor die al je gewoonten aanstuurt mee te veranderen. Dat wordt een eindeloos gevecht met jezelf. Jij wilt afvallen, maar jouw identiteit is die van iemand die 100 kilo weegt. Wat er vervolgens gaat gebeuren is dat je wel een beetje afvalt, maar zodra het verschil te groot wordt, zodra je te ver van die 100 kilo komt, dan zul je jezelf gaan saboteren. Dan zal je oerbrein ingrijpen omdat de buitenkant anders niet meer past bij de binnenkant. Snap je? 

Daarom heeft het geen zin om van het ene programma naar het andere te hoppen. Wat je veel beter kunt doen is focussen op het proces. Op de kleine dagelijkse stapjes die nodig zijn en op het doen van het innerlijke werk dat nodig is om je identiteit te veranderen naar die van de persoon die 80 kilo weegt of 70 of 65. Want die persoon denkt andere gedachten en voelt andere gevoelens dan de persoon van 100 kilo. En die gedachten en gevoelens besturen de acties die je neemt. Dus wanneer je die gedachten en gevoelens verandert, dan veranderen de acties die je neemt automatisch mee. Je hebt dan geen wilskracht meer nodig om je nieuwe gewoonten lang genoeg vol te kunnen houden tot je oerbrein ze automatiseert.

Wanneer volhouden niet lukt

Wanneer je van buiten naar binnen probeert te veranderen, dus op de manier zoals we al ongeveer 100 jaar proberen, zeg je eigenlijk tegen jezelf zegt dat je nu niet goed bent zoals je bent. Dat je eerst moet veranderen voordat je van jezelf kunt houden.

Daardoor ga je focussen op het resultaat in plaats van op het proces. Met als gevolg dat je …

• Geen geduld hebt en daardoor van het ene naar het andere programma springt als je niet binnen twee weken resultaat ziet
• Focust op wat je moet doen in plaats van op waarom je de dingen doet die je doet (symptoombestrijding versus aanpakken bij de wortel)
• Teveel tegelijk wilt waardoor je te grote stappen neemt en teveel veranderingen te snel wilt doorvoeren en blokkeert

Haast voelt niet goed. En wanneer je je niet goed voelt, gaat je oerbrein ‘aan’ en laat het je eten. Vanuit je oerbrein gezien is dit totaal logisch en natuurlijk. Het wil namelijk dat je je NU goed voelt. Maar jouw oerbrein heeft niet in de gaten dat dit gedrag op de lange termijn voor problemen zorgt. Dat is de innerlijke discussie, de strijd die je voelt in jezelf. Je weet dat het niet goed voor je is wat je doet, maar je kunt er gewoon niet mee stoppen. En dat frustreert je mateloos.

Maar juist deze frustratie zorgt ervoor dat je meer gaat eten. En dat heeft weer alles te maken met de drie basistaken van je oerbrein…

Jouw oerbrein heeft drie taken:

• Zorgen dat je veilig bent (als je je goed voelt ben je veilig)
• Zorgen dat je je overleeft
• Zorgen dat je zo min mogelijk energie gebruikt

Als een van deze drie factoren in gevaar komt, dan springt je oerbrein ‘aan’. Het is belangrijk om te weten dat je oerbrein primair werkt vanuit hoe je je voelt. Jouw emoties zijn dus een belangrijke sleutel in het aan of uitzetten van je oerbrein. En helaas hebben we nooit geleerd hoe we daarmee om kunnen gaan anders dan door te eten. We hebben nooit geleerd om onze emoties te voelen en ervaren. We hebben alleen maar geleerd hoe we ze kunnen verdoven.

Hoe de problemen ontstaan

Daar is het probleem ontstaan. Want eten is heel belangrijk voor je om te overleven. Maar jezelf goed voelen ook. Vanuit de oertijd gezien is dit ook heel logisch. Immers: als je je toen niet goed voelde had je waarschijnlijk een fysiek probleem. Zoals kou of honger of misschien wel een grote vleeswond omdat je was aangevallen door een wild dier. En wanneer dat het geval is dan moet je handelen, dan moet je in actie komen om te overleven.

Diezelfde programmering is nu nog steeds actief. Waardoor je oerbrein denkt dat wanneer je je niet goed voelt, dat je in actie moet komen. Dat je iets moet doen waardoor je je beter voelt. En in onze huidige wereld kom je dan al snel uit op eten, drinken, Netflixen of shoppen. Omdat ze een hoge beloning geven in je brein.

Eten als beloning

Omdat eten verreweg het makkelijkste en goedkoopste is. Maar ook omdat het de hoogste beloning geeft in je brein omdat het een belangrijke factor is om te overleven. En omdat eten volledig sociaal is geaccepteerd, is dat wat we meestal gaan doen. Tel daarbij op dat het meeste eten dat je in de supermarkt kunt kopen extra, extra belonend is omdat het door allerlei knappe koppen is volgestopt met suikers en andere verslavende stofjes, dan begrijp je waarom het zo lastig is om ‘iets lekkers’ te weerstaan.

Wat je oerbrein echter niet weet is dat 95% van al onze gevoelens afkomstig is van emoties. En dat je nooit dood zult gaan aan een emotie. Je oerbrein is heel eenvoudig: dat denkt dat je doodgaat als je je niet goed voelt en dat eten de snelste weg is om je weer in veiligheid te brengen. 

Als je dus niet weet hoe je jouw oerbrein kunt managen

• Blijf je eten als je heftige emoties ervaart
• Blijft het ingewikkeld om fysieke honger van emotionele honger te onderscheiden
• Begrijp je niet hoe gewoonten ontstaan en blijft het lastig om je oude (hardnekkige) gewoonten te vervangen door nieuwe
• Blijf je focussen op wat je moet doen in plaats van dat je de wortel van het probleem aanpakt
• Val je terug in je oude gedrag als het leven tussendoor komt
• Wordt het lastig om blijvende resultaten te behalen
• Weet je niet hoe je kunt omgaan met je eetgedachten
• Blijf je eetsituaties vermijden
• Hou je stress over vakanties, weekendjes weg, etentjes en andere onverwachte uitjes
• Weet je niet hoe je jezelf kunt coachen in lastige situaties
• Ben je niet bekend met de drie (grote) valkuilen van zelfcoaching waardoor je het waarschijnlijk verkeerd toepast
• Blijft eten een vriend en een vijand tegelijk
• Blijf je jezelf ’s-morgens als je wakker wordt rot voelen omdat het de dag ervoor weer niet is gelukt om je in te houden qua snoepen, snaaien en overeten
• Gaat het je nooit lukken om dit op de lange termijn vol te houden

De Eetgeluk Methode

Daarom is de derde stap van de Eetgeluk Methode helemaal gericht op het leren managen van je oerbrein en op het leren coachen van jezelf. Zodat je gaat stoppen met zelfsabotage en stapje voor stapje weer jouw zelfleiderschap gaat oppakken. Te beginnen bij je eetgedrag, maar wanneer je begrijpt hoe dit mechanisme werkt kun je het ook oppakken voor al die andere gebieden in je leven waar je dingen wilt veranderen.

Want wanneer begrijpt hoe je jouw oerbrein kunt managen

• Weet je hoe je jezelf kunt coachen in al die lastige eet-situaties
• Kun je weer zelf de volledige controle terugnemen over jouw eetgedrag en je leven
• Herstel je jouw verstoorde eetgedrag bij de wortel
• Ga je stoppen met snoepen, snaaien en overeten
• Begrijp je waarom diëten de focus op eten juist nog erger maken
• Durf je weer te genieten van eten omdat je weet dat je kunt stoppen als je vol zit
• Ben je niet meer bang voor emoties omdat je begrijpt hoe ze ontstaan en weet hoe je er mee om kunt gaan (zonder te gaan eten)
• Weet je hoe je jouw eetgedachten kunt waarnemen en kunt ombuigen, zodanig dat je brein ze gelooft (fake it till you make it werkt niet – net zoals eindeloos mantra’s opzeggen die je niet gelooft, er is iets anders nodig om je brein te overtuigen)
• Krijg je eindelijk rust in je hoofd als het gaat over eten, het vreetstemmetje kan met pensioen
• Ben je in staat om gezonde grenzen aan te geven en handhaven voor jezelf
• Stop je eindelijk met snoepen en snaaien in de avond en voor de TV

En daarbij ben ik aangekomen bij de laatste en heel belangrijke fase uit het proces. Namelijk dat dit alles alleen maar gaat werken als je komt vanuit volledige verbinding met jezelf. Als je komt vanuit zelfliefde. Als je meer Me First gaat toevoegen aan je leven.

Zelfhaat, sabotage en niet goed voelen

Het gaat niet werken om jezelf te willen veranderen vanuit ontevredenheid met wie je nu bent. Vanuit jezelf haten. En dat komt omdat je oerbrein aan gaat op hoe je je voelt. En wanneer je komt vanuit ontevredenheid of vanuit zelfhaat dan voelt dat niet goed en ga je vroeg of laat jezelf saboteren.

Als het goed is ga je nu steeds begrijpen waarom een relaxte relatie met eten niet gaat over eten maar over de relatie met jezelf. En waarom het geen zin heeft om weer aan het volgende dieet te beginnen als je baalt van jezelf. Volgende week ga ik het er uitgebreid met je over hebben!