035 - Liefde of lief zijn

Zo vaak hoor ik vrouwen zeggen: 'Ik mag nu best wel even lief zijn voor mezelf'. Ik heb zo hard gewerkt, ik heb het verdiend. Of we zeggen het goedbedoeld tegen een ander: 'Wel lief zijn voor jezelf nu hè....?' Maar weet dat er een groot verschil zit tussen handelen vanuit liefde en handelen vanuit lief willen zijn. Dit halen we nogal eens door elkaar. Zowel als het gaat om andere mensen als wanneer het gaat om onszelf.

Handelen vanuit liefde kan namelijk heel wreed zijn. Of er helemaal niet zo uitzien. Terwijl lief zijn voor jezelf misschien op het eerste gezicht logisch lijkt, maar op de lange termijn hele vervelende gevolgen kan hebben.

Geloof me, lief willen zijn is misschien wel de grootste saboteur die bestaat. Lief willen zijn voor jezelf en lief willen zijn voor anderen. Als je lief wilt zijn voor jezelf maak je vaak de slechtste beslissingen voor de lange termijn. En hetzelfde geldt wanneer je lief wilt zijn voor anderen.

Lief zijn voor jezelf is dus een hele gevaarlijke. Beter kun je gaan handelen uit liefde. Over het verschil tussen deze twee manieren van handelen en welke vraag je kunt stellen waardoor je in één klap vanuit liefde gaat handelen, daarover gaat deze podcast.

Veel luisterplezier

In deze podcast: Het verschil tussen liefde en lief zijn

Dag mooie vrouw! Hoe is het met je? Wat gaan die boeren goed hè. Ik ben trots op ze. Echt beretrots op hoe ze blijven vechten voor ons. Natuurlijk doen ze het ook voor zichzelf, maar onderschat niet de rol van boeren in onze voedselproductie. Ik ken persoonlijk veel boeren en heb ook veel vrienden die boer zijn. En de liefde waarmee ze iedere dag opnieuw zorgen voor hun dieren en hun land en daarmee dus ook voor ons is echt bijzonder. Het is hard werken als boer. Vroeger wilde ik ook graag boer worden dus ik stond regelmatig in de melkkuil van de ouders van een vriendje van mij. Pet op, overal aan en melken. En ondertussen de koeien die gewoon pisten en poepten. Ik kan er niets aan doen, ik hou van het buitenleven en er is niets meer zen dan een stal vol met koeien. Heerlijk vind ik dat. Dus ik steun de boeren in alle facetten. Dat wilde ik even gezegd hebben.

Lief willen zijn

Daarbij kom ik gelijk op het onderwerp van de podcast van deze week. En dat is het verschil tussen handelen vanuit liefde en handelen vanuit lief willen zijn. Dit halen we nogal eens door elkaar. Zowel als het gaat om andere mensen als wanneer het gaat om onszelf. Handelen vanuit liefde kan namelijk heel wreed zijn. Of er helemaal niet zo uitzien. Zoals nu bijvoorbeeld de boerenprotesten. Wat zij doen op dit moment is een daad uit pure liefde. Veel mensen zullen het zien als een daad vanuit wanhoop. Dat is misschien hoe het lijkt en hoe het wordt geframed door de media. En natuurlijk speelt dat ook een rol. Maar dat is het niet alleen. Als je kijkt naar de effecten van deze acties op de lange termijn, is het wel degelijk een daad vanuit liefde. Over het algemeen verlopen de protesten ook vreedzaam. En natuurlijk zullen er altijd protesten zijn die uit de hand lopen. Tenslotte zijn het ook mensen en hebben ze ook emoties. Maar ik ben ervan overtuigd dat dit absoluut niet de opzet is van geen enkele boer. 

De huidige protestacties zijn dan ook zeker een daad van liefde van alle boeren. Voor hun bedrijf, voor de kinderen, voor de kleinkinderen. Voor elkaar. Maar ook voor alle burgers van Nederland. Onderschat niet hoeveel van ons voedsel er uit ons eigen land komt. En onderschat ook niet wat de effecten zullen zijn voor onze gezondheid wanneer we afhankelijk worden van voedsel dat moet worden ingevlogen, dat moet rijpen in het vliegtuig, dat wordt behandeld met allerlei gassen zodat het onderweg goed blijft of dat in een of ander apenland met onbekende pesticiden wordt behandeld. Maar ik denk hierbij ook aan de opmars van allerlei genetisch gemanipuleerd voedsel en dingen als bijvoorbeeld kunstvlees. Ik ben daar absoluut geen voorstander van. Dus wat hier gebeurt is een daad van liefde. Met gevaar voor eigen leven en voor hun eigen bestaan zijn de boeren aan het vechten. Voor zichzelf en voor ons. Laten we dat heel goed onthouden!

Hoe lief willen zijn je ook tegen kan werken

Het tegenovergestelde van handelen vanuit liefde, is handelen vanuit lief willen zijn. En geloof me, lief willen zijn is misschien wel de grootste saboteur die bestaat. Lief willen zijn voor jezelf en lief willen zijn voor anderen. Als je lief wilt zijn voor jezelf maak je vaak de slechtste beslissingen voor de lange termijn. En hetzelfde geldt wanneer je lief wilt zijn voor anderen. 

Het punt is dat je bij lief willen zijn over het algemeen JA zegt terwijl je NEE bedoelt. Een voorbeeld: je hebt jezelf voorgenomen om vandaag geen chocola te eten. Maar dan gebeurt er iets. En vindt je brein dat je nu wel even lief kunt zijn voor jezelf. Dat het helemaal OK is om nu toch een stukje chocola te eten. Want je bent verdrietig of moe of boos. Of je hebt iets afgerond waar je lang mee bezig bent geweest. En omdat je zo hard hebt gewerkt, mag je best even lief zijn voor jezelf. En ook al had je geen chocola gepland voor vandaag, met deze gedachte geef je jezelf toestemming om het toch te eten. Of om toch die te dure handtas voor jezelf te bestellen. Of om toch nog een extra aflevering van je favoriete serie te kijken op Netflix. Want hè, je hebt het echt wel verdiend om nu even extra lief te zijn voor jezelf. 

Het punt met lief zijn is, dat het altijd gaat over de korte termijn. Over je NU goed voelen. Bij lief zijn voor jezelf ga je bewust voorbij aan de effecten voor jezelf op de lange termijn. Je bestelt nu die te dure tas terwijl je daardoor aan het eind van de maand op een houtje moet bijten. Je eet nu dat stuk  chocola en vervolgens denk je: ‘ach, ik kan maar beter gelijk de hele reep opeten, dan is ie maar op’. Je kijkt naar die extra aflevering terwijl je weet dat je daardoor morgen de hele dag brak bent omdat je te weinig hebt geslapen.

Lief zijn en geen risico's meer nemen

Lief zijn voor jezelf is dus een hele gevaarlijke. Wat zou er gebeuren wanneer de boeren nu lief zouden zijn voor zichzelf denk je? Hoe zou dat eruit zien? Waarschijnlijk zouden ze dan nu niet alles trotseren en op de barricades gaan staan. Ze zouden zich misschien nu wat beter voelen omdat ze geen risico lopen op een arrestatie of andere strafmaatregelen, maar op de lange termijn hebben ze dan een veel groter probleem. 

Hetzelfde geldt voor jou. Wees dus heel kritisch wanneer je jezelf hoort denken dat je nu wel even lief mag zijn voor jezelf. Want het kan echt een verkapte manier zijn om jezelf toestemming te geven om jezelf te saboteren. Om niet te doen wat je tegen jezelf had gezegd dat je zou doen. Om toe te geven aan de behoefte om je NU goed te voelen. Bij lief zijn voor jezelf gaat het echt altijd om een korte termijn beloning. Wanneer je handelt vanuit lief zin voor jezelf ga je vaak het ongemak dat je nu voelt uit de weg. Je gaat het gevoel uit de weg van boosheid, of van verdriet of van teleurstelling. En in plaats van het te voelen, verdoof je het onder het mom van ‘Ik heb het verdiend, ik mag nu best even lief zijn voor mezelf, ik ben altijd lief voor anderen, nu ben ik aan de beurt’. En vervolgens ga je eten of shoppen op Netflixen. En het vervelende is: ergens diep van binnen weet je dat het niet klopt wat je doet, dus echt ervan genieten kun je ook nog niet eens.

Kies je voor de lange termijn of korte termijn

Dus wanneer je denkt dat je best even lief mag zijn voor jezelf of dat je het hebt verdiend, onderzoek dan eerst of het niet gaat om een korte termijn beloning. Om iets dat je wilt gebruiken om jezelf te verdoven. En waarschijnlijk zul je dan heel vaak tot de conclusie komen dat je brein een dubbele agenda heeft. 

Dan is er nog lief willen zijn naar andere mensen. De meeste vrouwen zijn hierin heel goed. Ook ondergetekende. Mijn hele leven lang heb ik dingen gedaan uit de behoefte om aardig gevonden te worden. Ik ben als kind, maar ook als jong volwassene ontzettend veel gepest en buitengesloten. Dus pleasen en dingen doen ‘omdat het zo lullig is om nee te zeggen’ is een soort van tweede natuur van me geworden. 

Inmiddels weet ik dat dit gedrag voortkomt uit de behoefte om aardig gevonden te worden. En dat het vooral voortkomt uit angst. Angst omdat je niet weet dat je liefde bent. En daarom dingen doet voor anderen in de hoop lief of aardig gevonden te worden. Zodat je van jezelf kunt houden. Maar er is een enorm verschil tussen het doen van dingen vanuit liefde voor jezelf of het doen van dingen om lief gevonden te worden door anderen. 

Weet dat wanneer je dingen doet vanuit liefde voor jezelf. Wanneer je gezonde grenzen zet uit liefde voor jezelf. Dat dit ook altijd goed is voor de ander. Echter, wanneer je dingen doet omdat je lief gevonden wilt worden, dan beschadig je hiermee niet alleen jezelf, maar ook de ander. Je bent dan niet oprecht in de dingen die je doet. Je gebruikt dan de ander om van jezelf te kunnen houden. En als die ander dan niet reageert op de manier die je nodig hebt (bijvoorbeeld geen dankbaarheid toont), dan word je boos.

Lief zijn als manipulatie middel gebruiken

Handelen vanuit lief zijn is dan ook een onbewust controle middel. Het is een middel dat je onbewust inzet om anderen te manipuleren. Wat je eigenlijk wilt is dat die ander zegt dat je goed bent, dat je er mag zijn, dat je van jezelf mag houden. Punt is alleen dat je daarmee verwachtingen creeert van de ander die de ander nooit waar kan maken. Je wilt dus eigenlijk dat de ander jou toestemming geeft om van jezelf te houden. En wanneer die ander dus niet waardeert wat je hebt gedaan (of het helemaal niet eens in de gaten heeft dat je iets voor hem of haar hebt gedaan), dan wordt je boos op die ander. Dan is die ander ineens ondankbaar. Als ik naar mezelf kijk, dan is dit iets dat ik heel vaak op de kinderen heb geprojecteerd. Bijvoorbeeld al die ontelbare keren dat ik eerder ben opgestaan om brood voor ze te smeren. Om vervolgens tot de ontdekking te komen dat ze het vergeten waren. Of dat ze het wel meegenomen hadden, maar op school een broodje hamburger hadden gegeten. Waardoor het brood dus een week later beschimmeld uit de tas kwam rollen. 

Of al die keren dat ik hun kamer heb opgeruimd en dat het na vijf minuten weer net zo’n zooi was als daarvoor. Of dat ik de enorme stapels met kleding heb gewassen voor ze (bij ons was de regel dat iedereen zijn eigen kleding waste, maar soms kon ik het niet meer aanzien…. ). En dankjewel, ho maar! En vervolgens was ik boos op de kinderen omdat ze niet waardeerden wat ik ongevraagd voor hen had gedaan. Wisten zij veel dat ik het niet deed voor hen, maar om meer van mezelf te kunnen houden via hun goedkeuring. 

Lief zijn voor anderen, dingen doen voor anderen waar niet om is gevraagd, is dus een onbewuste vorm van controle. En het is belangrijk dat je het idee van controle los gaat laten. Dat je gaat stoppen met proberen om ander mensen dingen te laten doen zodat jij je goed kunt voelen. Het enige dat je hoeft te doen is je bewust te worden van de gedachten die tussen jou en jouw liefde voor jezelf instaan. Wanneer je die gaat veranderen heb je die ander niet meer nodig om je goed te voelen over jezelf.

Onvoorwaardelijke liefde

Je kunt dan onvoorwaardelijk van die ander houden. Je hebt dan geen agenda meer waar hij of zij aan moet voldoen zodat jij je goed kunt voelen over jezelf. Je voelt je dan namelijk goed over jezelf vanuit jezelf. Je houdt dan van jezelf en van alle mensen om je heen zonder dat je meer de behoefte voelt om ze te veranderen. Niemand hoeft dan meer iets te doen en iedereen kan volledig zichzelf zijn. 

Net zoals de boeren nu doen. Het maakt hen niet meer uit wat heel Nederland ervan vindt. Ze doen dit niet om aardig gevonden te worden. Ze doen dit om een punt te maken. Om te communiceren wat er gebeurt op de lange termijn wanneer wij met zijn allen maar lief zitten te blijven zijn. Wanneer wij met zijn allen alles maar goed vinden wat er gebeurt en besloten wordt. Uit angst voor … ja wat eigenlijk? En misschien voelt dat nu wel even goed om in de luwte te blijven, maar op de lange termijn gaan we daar met z’n allen ontzettend veel spijt van krijgen.

Wat zou liefde doen?

Een belangrijke vraag die ik mezelf vaak stel in dit soort situaties is: ‘Wat zou liefde nu doen’. En vaak is dat heel iets anders dan lief zijn. Zo ben ik vlak voordat we naar Zweden gingen nog even langs de tandarts gegaan. En zijn mondhygieniste vertelde me dat ik een beginnende parodontitis heb. En dat het dus belangrijk is dat ik hier in Zweden zo snel mogelijk mijn gebid goed zou laten reinigen. Nu heb ik een broertje dood aan alles dat met tandartsen te maken heeft. Ik kan nu dus twee dingen doen. Ik kan lief zijn voor mezelf en nog even wachten met het maken van een afspraak. Daarmee loop ik het enorme risico dat ik over een paar jaar een nog groter probleem heb. Of ik kan vanuit liefde voor mijn toekomstige zelf zo snel mogelijk een afspraak maken en leren hoe ik mijn gebid nog beter kan verzorgen. 

Zie je het verschil?

Er is dus handelen vanuit liefde en er is handelen vanuit lief zijn. Bij handelen vanuit liefde ben je bereid om te vechten voor jezelf. Letterlijk en figuurlijk. Soms betekent handelen vanuit liefde ook dat je doorzet en niet opgeeft. Of dat je blijft kijken naar de lange termijn en blijft zoeken naar een manier om daar te komen waar je wilt zijn. Of dat je voor nu andere keuzes maakt. Bijvoorbeeld om even niet ergens aan te beginnen, maar om pas op de plaats te maken. Zoals ik nu doe hier in Zweden. Ik geef mezelf de hele zomer om hier te wennen en aan te komen. En pas in het najaar ga ik op zoek naar een leuke sportschool en yogagroep. Pas in het najaar ga ik stapje voor stapje hier mijn weg zoeken in het sociale leven. De verleiding is heel groot om dat nu al te doen, om mezelf nu al overal in te storten. Maar ik weet ook dat wanneer ik dat doe, dat ik dan eind van het jaar ben opgebrand. Dus vanuit liefde voor mezelf doe ik deze keer eens rustig aan. 

Dus….

Wanneer je denkt: ‘Ik mag nu wel even lief zijn voor mezelf’ onderzoek dan voor jezelf of het gaat om een korte termijn beloning. En weet: soms kun je beter vanuit liefde voor jezelf even niet lief zijn voor jezelf. Vanuit de wetenschap dat de beloning die daaruit voortkomt vele malen groter is dan het kleine beetje genot dat je nu in het moment ervaart. Dat is wat liefde zou doen!

Ik wens je weer een heerlijke week en je weet het inmiddels wel, maar ik blijf het toch zeggen omdat ons brein veel herhaling nodig heeft: als je iets hebt gehad aan deze podcast, geef hem dan vooral door aan al die vrouwen die je kent en die dit ook heel goed zouden kunnen gebruiken.