Calorieën tellen, wel of niet doen?

Vandaag wil ik het met je hebben over een onderwerp dat heel veel vrouwen bezighoudt. En dat is calorieën tellen. Doe je het nou wel of doe je het nou niet? De afgelopen week kreeg ik hierover een mail. We zijn natuurlijk inmiddels gestart met de feestdagen editie van de Stop met Snaaien Challenge en een van de opdrachten in deze challenge is om een week bij te houden wat je allemaal eet. En die ene opdracht, die creëert gelijk een bult aan breindrama. In de vorm van gedachten en emoties.

Breindrama bij het opschrijven van wat je eet

En dat varieert van: ja, maar als ik alles op moet schrijven wat ik eet, dan eet ik gelijk al minder. Of: waarom wil je dat? Wil je dat zodat ik minder ga eten? Of wil je dat om te weten hoeveel calorieën ik eet per dag? Want het is natuurlijk knetter confronterend als je alles op gaat schrijven wat je eet. Zeker wanneer je de hele dag door loopt te grazen…

De kracht van bewustwording

Ik heb ooit een buurman gehad die op die manier is gestopt met het doen van suiker in zijn koffie. Hij heeft heel simpel op zijn bureau een koffiebeker gezet en daar iedere keer als hij koffie nam met suiker, dezelfde hoeveelheid aan klontjes suiker in de lege koffiebeker op zijn bureau gedaan. Dat was behoorlijk confronterend, zeker toen bleek dat de beker halverwege de dag al vol zat. Ineens word je je bewust van wat je onbewust allemaal doet.

Confronterend, maar nodig

Hetzelfde gebeurt natuurlijk ook wanneer je heel consequent alles opschrijft dat je eet op een dag. Of wanneer je een kasboek bij gaat houden om meer inzicht in je financiën te krijgen. Of wanneer je bij gaat houden hoe vaak en hoe lang je op je mobiel zit. Je gaat dan ineens de dingen die je onbewust en geautomatiseerd doet, bewust maken. Je gaat aandacht geven aan gewoonten. Meer is het niet. Maar ons brein vindt daar van alles van. Vaak komt dat omdat we ons schamen voor ons gedrag. En schaamte voelt vreselijk. Het is misschien wel de meest vervelende emotie om te ervaren. En daarom wil je brein niet dat je je bewust wordt van je slechte gewoonten. Je brein wil liever dat alles onzichtbaar blijft. En het zal er alles aan doen om dat zo te houden.

Verandering begint bij bewustwording

Maar wanneer je dingen wilt veranderen kun je ze alleen maar veranderen door te weten dat je ze doet. Als je blijvende oplossingen wilt voor jezelf, is het belangrijk om bij de wortel te beginnen. Want wat we vaak doen is dat we beginnen bij de oplossing. We springen vaak gelijk naar de oplossing wanneer we dingen willen oplossen. Maar het is heel belangrijk om te beginnen bij het probleem. Bij waar je nu bent. Bij wie je nu bent en bij wat je nu doet.

Hoe een TomTom je leert bewust te worden

Dat gebeurt ook wanneer je een route in je TomTom zet. De TomTom vraagt je waar je nu staat en vanuit daar berekent ie dan vervolgens de route naar je bestemming. Als je gelijk uit zou gaan van de bestemming dan zou je de weg er naartoe niet krijgen. Dan is er geen route. En doe je dus maar wat. Iets dat ik bij veel mensen zie gebeuren. Daarom is het zo ontzettend belangrijk om te weten waar je nu staat. En de enige manier om daarachter te komen is door heel eerlijk en open te zijn naar jezelf. Wat eet je nu precies? Hoeveel eet je nu precies? Waarom eet je nu precies? Wanneer eet je nu precies? Wat doe je eigenlijk als het gaat over eten? Wat denk je over jouw eetgedrag? Waar hou je jezelf nog voor de gek?

Perfect eten bestaat niet

Het heeft dus helemaal niets te maken met calorieën of omdat ik wil dat je perfect gaat eten. Want ook dat is een dikke vette mythe. Perfect eten bestaat namelijk niet. Wat voor de ene persoon perfect is, kan wel dodelijk zijn voor de ander. Dus perfect eten is een wassen neus als je het mij vraagt. De enige manier om perfect te eten is door te eten wat goed voelt voor jou. Door die dingen te eten die passen bij jou en bij hoe jij kiest om jouw leven te leven. Maar ook door die dingen te eten die goed zorgen voor jouw toekomstige zelf. Door je bij iedere keuze die je maakt af te vragen: hoe is dit voor mijn toekomstige zelf? Wordt zij hier sterker, gezonder en gelukkiger van? Of ondermijn ik haar gezondheid met de keuzes die ik maak?

Het hardnekkige geloof in calorieën en macro’s

Goed, even terug naar de calorieën, want die zijn nogal hardnekkig. Tegenwoordig worden ze ook heel vaak vervangen door macro’s. Dus door het bijhouden van de hoeveelheid koolhydraten, vetten en eiwitten die je op een dag eet. Geloof me, mijn oma heeft dat allemaal nog nooit gedaan. Het enige dat zij af en toe deed was een sherry dieetje in de jaren zeventig. Maar volgens mij was dat meer voor de sherry dan om af te vallen.

Waarom calorieën tellen niet werkt

Ik heb ook nog nooit dieren calorieën zien tellen of macro’s zien bijhouden in een of andere app. En weet je waarom? Omdat het niet nodig is. Maar het punt is dat we zover zijn afgedwaald van onze ware natuur, dat we zo niet meer in verbinding staan met onszelf, dat we proberen ons leven te leven vanuit controle. Omdat we niet meer voelen wat we echt nodig hebben vertrouwen we volledig op de wetenschap, op resultaten en richtlijnen die voortkomen uit onderzoeken die zijn gedaan op mannen. Maar wij zijn vrouwen. En voor vrouwen werkt het heel anders. Voor vrouwen gaat het niet over calorieën, maar over voedingswaarde. Van de voeding die je eet, maar ook van alle dingen die je verder doet. In hoeverre voedt jouw leven je? En in hoeverre vult het je of kost het je juist energie? Waar loop je jezelf nog voorbij te rennen?

De calorieënmythe

Iedere keer als ik een mail krijg van een vrouw die begint over calorieën tellen, dan is mijn antwoord dat het niet gaat over calorieën. De hele calorieënmythe is enorm achterhaald. De calorieëntheorie gaat ervan uit dat wanneer je minder calorieën eet dan je verbrandt op een dag, dat je dan afvalt. En dat wanneer je meer calorieën eet dan je verbrandt op een dag dat je dan aankomt. Maar dat klopt niet. Want hoe verklaar je dan topsporters? Die verbranden zo’n 10.000 calorieën per dag, maar eten met veel pijn en moeite dagelijks misschien 3500 calorieën. Als de theorie hier zou kloppen dan zouden ze dus zichzelf opeten en binnen een paar maanden niet meer bestaan. Maar dat is dus niet het geval.

Kwaliteit boven kwantiteit

In mijn beleving gaat het niet om de hoeveelheid calorieën die je eet, maar om de kwaliteit van de calorieën die je eet. Wanneer je het advies volgt van het voedingscentrum, dan mag je per dag zo’n 1700 calorieën eten als vrouw wanneer je op gewicht wilt blijven. Maar als je af wilt vallen dan wordt geadviseerd om rond de 1200 calorieën te eten.

Het probleem met caloriearme diëten

Als je echter kiest voor een leefstijl met zo min mogelijk suikers gecombineerd met Intermittent Fasten voor vrouwen, wat in mijn beleving de allerbeste leefstijl is voor iedere vrouw 40+. En wat ik je om die reden allemaal leer in de Eetgeluk Universiteit inclusief het managen van je oerbrein en het leren omgaan met alle emoties als het gaat over je eetgedrag… dan eet je misschien met veel pijn en moeite rond de 800-900 calorieën. En geloof me, je zit stampvol en je voelt je beter dan ooit. Dus zeg het maar…

Wat echt belangrijk is: voedingswaarde

Waar het om gaat is niet om de calorieën, maar om de voedingswaarde van de calorieën die je eet. Het gaat erom dat je je lichaam de juiste brandstof en bouwstof geeft op de juiste periode van de maand. Zodat je lichaam exact die materialen krijgt die het nodig heeft om bepaalde hormonen aan te maken en af te breken. Iedere maand opnieuw. Hoe ondersteunen ze jouw lichaam bij het omschakelingsproces van je hormoonhuishouding en het opnieuw inrichten van je brein dat plaatsvindt tijdens de overgang?

Je wordt wat je eet

Want alles wat je eet wordt door je lichaam afgebroken en omgevormd naar lichaamscellen. De paprika die je vandaag eet, is morgen misschien wel een bloedcel of een hersencel. Alles wat je eet, wordt door je lichaam gerecycled. En des te beter de kwaliteit van de dingen die je erin stopt, des te beter je lichaam het zal kunnen gebruiken en omzetten. Dat geldt ook voor de aanmaak van hormonen. Ieder hormoon heeft bepaalde grondstoffen nodig. En daar komt nog eens bij dat bepaalde hormonen actief zijn in bepaalde perioden van de maand. Wanneer je jezelf gaat voeden op de vrouwelijke manier dan is dat een belangrijk gegeven. Maar ook dat je weet dat alles dat je lichaam niet kent gewoon linea recta naar buiten wordt afgevoerd.

Voeding volgens je oma

Ik heb daarin een hele mooie regel: alles dat je oma in de supermarkt niet zou herkennen als voeding, is ook geen voeding. En alles waarvan je zonder etiket niet weet wat het is, is ook geen voeding. Dat is allemaal gemaakt door mensen en niet door de natuur. Niet voor niets zie je enorme verschillen als je kijkt naar strandfoto’s van de jaren zeventig en strandfoto’s anno nu. Vanaf de jaren zeventig zijn er steeds meer tussendoortjes geïntroduceerd, is de let-op-vet-campagne gestart, zijn we steeds meer lightproducten gaan eten en kant-en-klaarproducten. Werden we ineens bang gemaakt voor een te hoog cholesterol. En nu is als gevolg daarvan een epidemie ontstaan aan ziekten als alzheimer, diabetes en hart- en vaatziekten. Zelfs obesitas wordt al geclassificeerd als ziekte. Ergens hebben we dus een verkeerde afslag genomen. En ik denk dat het tellen van calorieën en het letten op vet daar een grote rol in heeft gespeeld.

De valkuil van lightproducten

Wanneer je eet volgens de regels van het voedingscentrum, die door de meeste diëtisten helaas nog steeds worden gehanteerd, dan kies je bijvoorbeeld ook voor lightproducten. Het punt met lightproducten is dat ze veel ingrediënten bevatten die je lichaam niet kent. En wat je lichaam niet kent wordt of afgevoerd of, wanneer je niet over voldoende grondstoffen beschikt om het af te voeren, opgeslagen in de vetcellen.

De gevolgen van verkeerde keuzes

Omdat de meeste mensen niet meer weten hoe echte voeding eruitziet, beschikken ze dus niet over de juiste grondstoffen in hun lichaam, en gebeurt meestal het laatste. Met andere woorden: je eet verantwoord volgens het voedingscentrum, je kiest lightproducten, je let op vet en je wordt ieder jaar een paar kilo dikker. Helemaal nu je de veertig gepasseerd bent lijkt het wel alsof je lichaam ontploft. En je snapt er niets meer van.

Strenger eten werkt averechts

Je besluit om nog minder te gaan eten. Om nog strenger te gaan eten en nog beter op de calorieën te letten. Waardoor je dus je lichaam steeds verder ondervoedt. Je krijgt steeds meer honger en minder energie en je houdt het wel even vol op wilskracht, maar uiteindelijk sla je toch weer door en vreet je alles wat los en vast zit.

Het echte probleem met calorieën

Als je hierin jezelf herkent, weet dan dit: het probleem zit hem niet in de calorieën. Het probleem zit hem in de kwaliteit van de calorieën. Het probleem is dat de calorieën die je eet niet voldoende voeding bevatten voor je lichaam. En dat ze allerlei dingen bevatten die je lichaam niet kent. Zoals vulmiddelen, geur- en kleurstoffen, plantaardige oliën, die overigens super ontstekingsverwekkend zijn en zoetstoffen die je hele insulinehuishouding op de kop gooien. Maar hè, ze zijn wel light, het is wel plantaardig en ze bevatten tenminste weinig calorieën.

Lightproducten zijn niet jouw vriend

Wat je hiermee uiteindelijk doet, en begrijp me goed, ik snap dat je dit met alleen maar de beste bedoelingen doet voor jezelf omdat je denkt dat dit de juiste weg is, is, dat je je lichaam steeds verder uitholt. Ieder lightproduct dat je eet, ieder product dat je eet dat is gemaakt door mensen, kost je lichaam heel veel kostbare grondstoffen om te verwerken. Het kost je lichaam enorm veel energie en mineralen om bijvoorbeeld een snicker te verwerken. En die snicker die neemt niets mee. Het is bezoek dat langskomt, je koelkast leeg eet en weer weggaat. En jou met de vaat laat zitten. Ook als het gaat om een lightproduct dat caloriearm is.

Focus op voedingswaarde, niet op calorieën

Ik ga je dus vragen om het tellen van calorieën en het letten op vet los te laten. Maar om in plaats daarvan te gaan focussen op de voedingswaarde van producten. Om te gaan kiezen voor producten zoals de natuur ze heeft bedoeld. En natuurlijk kun je daarin af en toe best eens kiezen voor uitstapjes in de vorm van een stukje chocola, een glas wijn of een paar dropjes. Als je lichaam beschikt over voldoende grondstoffen om dat te kunnen verwerken is dat geen enkel probleem.

Echte voeding maakt een wereld van verschil

En het grappige is: wanneer je jezelf steeds meer gaat voeden met echte voeding, met voeding die door de natuur is gemaakt, met voeding die je oma zou herkennen, dat je automatisch steeds minder calorieën binnenkrijgt. Maar de calorieën die je binnenkrijgt kan je lichaam bijna allemaal gebruiken. Er is misschien nog 10% afval. De rest wordt allemaal verwerkt.

Hoe natuurlijke voeding je lichaam ondersteunt

Ik zie het ook bij mijn honden. Die krijgen allebei vers vlees en af en toe meng ik daar een restje groenten doorheen voor ze. En ze hebben veel minder ontlasting en ook vrijwel geen stinkscheten. Hun lichaam gebruikt de voeding vrijwel volledig.

De nadelen van de schijf van vijf

Maar wanneer je gaat eten volgens de schijf van vijf, wanneer je blijft kiezen voor allerlei lightproducten en suikerrijke tussendoortjes, dan is de netto opbrengst misschien 60% en heb je dus zo’n 40% afval. Waardoor je uiteindelijk met de schijf van vijf minder effectieve calorieën binnenkrijgt dan wanneer je kiest voor hoofdzakelijk echte voeding. Voor voeding die je lichaam ook echt herkent als voeding en waarvan het weet wat het ermee moet doen. Voeding ook waarvan je zoveel mag eten als je wilt omdat het zorgt voor een natuurlijk gevoel van verzadiging waardoor je er nooit teveel van kunt eten.

Waarom calorieën tellen niet helpt

Snap je nou waarom ik geen fan ben van het tellen van calorieën? Je wordt er niet alleen horendol van, het zorgt er ook voor dat je keuzes gaat maken die je lichaam niet dienen omdat ze minder calorieën bevatten. Het zet je in een enorme schaarste mindset waardoor je juist meer wilt.

Mijn gouden regels voor gezonde voeding

Dus als je het mij vraagt:

• Kies voor voeding die je oma ook zou herkennen als voeding
• Kies voor voeding waarvan je ook zonder etiket weet wat het is
• Kies voor voeding die afkomstig is uit de natuur
• Kies voor volvette producten, een koe geeft niet voor niets volvette melk – kies bij voorkeur ook voor rauwe melk, dat is eigenlijk de enige melk die goed is voor ons
• Stop met het eten en vooral ook drinken van lightproducten – als je iets neemt met suiker, neem dan ook iets met suiker
• Maak je eten simpel

Wat is het doel van voorbewerkte producten?

Want al die voorbewerkte producten hebben maar één doel en dat is niet jouw gezondheid. Dat is dat je er zoveel mogelijk van eet zodat er zoveel mogelijk van verkocht wordt. En aan producten uit de natuur valt niets te verdienen. Omdat er geen patent op kan worden aangevraagd. Trap er dus vanaf nu niet meer in.

Herstel de verbinding met jezelf

Wanneer je de verbinding met jezelf weer wilt herstellen, begin dan hier. Stop met het tellen van calorieën en ga in plaats daarvan voedingswaarde tellen. Ga je lichaam voeden, ga voelen hoe het eten dat je eet voelt in je lichaam. Kies voor kwaliteit en kies voor voeding in plaats van voor vulling met een mooi etiket en mooi verhaal.