121 - Vijf kenmerken van een dieetbrein

Het is bijna voorjaar en mijn Facebook en Instagram accounts worden op dit moment overspoeld met afslankprogramma's en fitness goeroes. Het valt gewoon op. Het lijkt wel alsof het afslankseizoen weer is geopend... 

En ik moet je eerlijk bekennen: ook mij doet dat nog steeds wat. Ook bij mij komt soms de gedachte omhoog: zal ik dan toch maar? Of: waarom lukt het hen wel en mij niet? Ook zo’n oude gedachte die ik vaak dacht als het afslankseizoen weer werd geopend. Gevolgd door: laat maar, dat wordt toch niets.

Al deze posts, al deze advertenties, het doet iets met je brein. En als je deze boodschappen maar lang genoeg voorbij ziet zwieren creëren ze vanzelf een dieetbrein. En dat dieetbrein is uiteindelijk de veroorzaker van al die extra kilo's. Geloof me: het is niet je lichaam dat op dieet moet, het is je brein. Maar hoe doe je dat? Hoe herken je een dieetbrein en hoe kun je dat herprogrammeren?

In deze podcast deel ik vijf belangrijke kenmerken van een dieetbrein en hoe je daar anders mee om kunt gaan.

Veel luisterplezier!

Ontsnap aan het Dieetdenken: Een gids naar eetgeluk en zelfliefde

Dag mooie vrouw! Daar ben ik weer! Als je dit luistert betekent dat het alweer vrijdag is en dat er alweer een hele week voorbij is. Ik hoop dat het een fijne week was voor je. Voor mij geldt op dit moment dat het alweer maandag is, op maandag schrijf ik altijd de podcast voor de komende vrijdag. Dus ik heb er net een weekend opzitten. Ik heb afgelopen weekend mijn nieuwe kantoor geverfd. Ik ga namelijk nog een keertje verhuizen, maar dan binnen ons huis.

Ik zit nu in een afgescheiden deel van de woonkamer en dat willen we toch bij de woonkamer gaan trekken. Dus heb ik besloten om het kleinste kamertje van het huis om te bouwen tot mijn kantoor. Zoveel ruimte heb ik toch niet nodig. Maar juist dat kleinste kamertje had dus wel het meeste onderhoud nodig. Het moest helemaal geverfd worden en zelfs de vloer gaan we verven. Het is dus wel echt een project.

Het Zweedse Ritme: Vertragen in een Wereld van Haast

En zoals alles hier in Zweden is ook dat weer een slow proces. Op de een of andere manier bestaat haast gewoon niet in dit land. Dus ook niet als het gaat om klussen en verven. Verven is hier niet even wat verf op de muur knallen en klaar. Het is niet effe in een weekend een kamertje renoveren. Nee. In dit huis zit heel veel hout en dat betekent gewoon ouderwets met een kwast verven. Dus dat heb ik afgelopen weekend gedaan. Eerst natuurlijk eindeloos schuren en daar heb ik echt zo’n hekel aan... En daarna mocht ik dan verven. Ik dacht dat ik alles met gemak af zou krijgen, maar uiteindelijk heb ik alleen het houten plafond geverfd en al het houtwerk van de kozijnen geverfd. Met een blokkwast. Echt mega zwaar was dat. Ik kon gisteravond mijn arm dus ook niet meer bewegen. Ik kon nog geen kopje thee meer optillen. Echt. Serieus! Ik heb vanaf nu een heilig respect voor alle schilders. Nou had ik dat al, maar nu nog meer.

En weet je wat nu zo bijzonder is? Ik vind het helemaal prima dat het allemaal lekker slow gaat. Ik geniet echt van het proces. Van het mooier maken van ons huis. Ruimte voor ruimte en vanuit rust. Ik zat gisteren nog naar een aflevering van Ik vertrek te kijken en het valt me echt op dat mensen die uit Nederland vertrekken allemaal zo’n strakke planning hebben. Werkelijk. Ze willen hele verbouwingen doen in drie maanden. En dan kijken wij elkaar aan en zeggen dan tegen elkaar: tsja, die komen nog uit Nederland. Die zitten nog gevangen in de Nederlandse mindset van snel, snel, snel. Van keihard van het ene leuke ding naar het andere leuke ding rennen.

Het Dieetbrein: Een Onophoudelijke Strijd

En zo kom ik gelijk uit bij het onderwerp van de podcast van deze week. Namelijk het dieetbrein. Dat is namelijk ook altijd on the run. Dat heeft ook altijd een enorme haast. Dat wil ook altijd veel sneller en veel meer dan realistisch gezien mogelijk is. Ik lag gisteren in bed na te denken over het onderwerp voor de podcast van deze week. Meestal kies ik dat op zondag. Ik loop dan de afgelopen week door en kijk naar wat er allemaal is gebeurd. En op basis daarvan kies ik dan het onderwerp dat ik wil behandelen tijdens de podcast. Ik dacht aan wat ik allemaal op mijn Socials voorbij heb zien komen en ik realiseerde me dat het voorjaar er weer aan staat te komen. En dus wordt iedereen weer gek. We moeten allemaal weer op dieet. Of gezonder worden of strakker. Of alle twee. Onze wintervacht moet er weer af.

Sociale Druk en Diëetadvertenties

Mijn Facebook en Instagram worden op dit moment overspoeld door advertenties van allerlei dieetprogramma’s. Van Noom, van fitnessgoeroes, van hormooncoaches die het exacte antwoord weten over hoe 40+ vrouwen weer een wespentaille kunnen krijgen. Ik zie continu voor- en na foto’s voorbij komen van vrouwen die mega veel zijn afgevallen. Ik zag zelfs een video van een jong meisje waarin ze haar twee jaar hebben gevolgd samen met haar strijd tegen de kilo’s.

En ik moet je eerlijk bekennen: ook mij doet dat nog steeds wat. Ook bij mij komt soms de gedachte omhoog: zal ik dan toch maar? Of: waarom lukt het hen wel en mij niet? Ook zo’n oude gedachte die ik vaak dacht als het afslankseizoen weer werd geopend. Gevolgd door: laat maar, dat wordt toch niets.

Al deze posts, al deze advertenties, het doet iets met je brein. Of je nu wilt of niet. We maken allemaal onderdeel uit van een verziekt systeem. Van een systeem waarin we hebben geleerd dat we er op een bepaalde manier uit moeten zien en dat we anders niet goed zijn.

Dieetbrein versus Zelfliefde: Het Innerlijke Gevecht

En dat, lieve dames, creëert een dieetbrein. En dat dieetbrein zorgt voor een heleboel ellende. Dat dieetbrein is de veroorzaker van alle extra kilo’s. Niet wat je eet of wat je niet eet. Geloof me: het is niet je lichaam dat op dieet moet, het is je brein. Maar hoe doe je dat? Hoe herprogrammeer je jouw dieetbrein? Hoe herprogrammeer je al die gedachten als:

• Ik ben te dik?
• Ik moet afvallen?
• Waarom lukt het haar wel en mij niet?
• Waarom hou ik het toch maar niet vol?
• Het gaat nooit lukken
• Maandag begin ik weer en dan goed
• Deze keer gaat het echt lukken
• Ik mag toch ook wel eens iets lekkers?
• Ik kan gewoon niets meer eten zonder dat ik gelijk tien kilo aankom…
• Ik weet gewoon niet meer wat ik moet doen om af te vallen…

Nou ja, je kent ze vast wel, die gedachten. Als ik terugkijk naar mezelf dan werd ik vooral het meest verdrietig van al die slanke vrouwen die maar voor de vuist weg leefden. En ik die dan heel bewust en heel gezond aan het eten was en gewoon geen grammetje afviel. Ik vond het zo ontzettend oneerlijk. En ik snapte maar niet wat ik verkeerd deed.

Kilo's hebben niks te maken met wat ik eet maar met waarom ik eet

Inmiddels weet ik dat ik niets verkeerd deed. Dat mijn kilo’s niets te maken hadden met wat ik at, maar alles te maken hadden met waarom ik at. Met hoe ik me voelde als ik iets at. En met de bouw van mijn lichaam. Ik ben altijd al groter en ronder geweest dan alle meiden bij mij uit de klas. In mijn hoofd was ik een tientonner, maar als ik nu foto’s terugkijk, dan was ik prachtig. Dat is ook iets dat een dieetbrein doet hè. Het zoekt altijd naar redenen waarom je af zou moeten vallen. Het kijkt altijd naar alles dat er niet is. Het geeft een enorm vervormd beeld in de spiegel.

In de Eetgeluk Universiteit heb ik in de eerste stap van de Eetgeluk Methode twee masterclasses opgenomen waarin we dieper ingaan op het dieetbrein en op dieetdenken. Ik ben namelijk van mening dat je dat eerst moet tackelen voordat je überhaupt kunt gaan denken aan afvallen. Wanneer je namelijk start vanuit een dieetbrein, dan zul je altijd alles op wilskracht doen. En we weten allemaal dat dit misschien wel een tijdje goed gaat, maar als het leven tussendoor komt, of als je niet snel genoeg resultaten behaalt, dan wordt het lastig. En dat komt omdat je dieetbrein snel resultaat wil. En dat is gelijk het eerste kenmerk van een dieetbrein. Een dieetbrein is ongeduldig. Het wil dat je zo snel mogelijk resultaten behaalt. Omdat het denkt dat je je pas weer gelukkig kunt voelen en lekker in je vel kunt zitten als je slank bent. Of als je je streefgewicht hebt behaald. Of als je gezonder bent. Op de een of andere manier denkt je dieetbrein dat de buitenwereld ervoor moet zorgen dat je je goed voelt van binnen.

En daar hebben we gelijk kenmerk nummer twee van een dieetdenker te pakken. Een dieetdenker heeft haast. En daarom is ze altijd op zoek naar de snelste weg om haar doel te bereiken. En de adverteerders van al die programma’s weten dat. Die weten dat je pijn hebt omdat je niet lekker in je vel zit. Die weten dat je de wanhoop nabij bent omdat je steeds een grotere maat kleding moet kopen terwijl je steeds minder eet en je kapot loopt te sporten. Die weten dat. En daar spelen ze op in. Met voor- en na foto’s laten ze zien wat er allemaal mogelijk is en met mooie testjes laten ze je denken dat je een persoonlijk op maat programma krijgt.

Eetschema's, eetlijstjes en weekmenu's voor snelle resultaten

Ze helpen je om niet zelf na te denken door je allerlei eetlijstjes te geven. En dat alles is helemaal zoals je dieetbrein dat graag ziet. Want dat denkt dat des te minder je zelf hoeft te doen, des te sneller het gaat. En wat je brein natuurlijk altijd fijn vindt met alles, niet alleen met diëten, is als het zo min mogelijk moeite hoeft te doen. Ons brein houdt niet van moeite doen. Het houdt van kant en klare oplossingen. Dus alles wat wordt aangereikt dat de illusie wekt van gemak heeft meteen de aandacht. En ik begrijp het. Zeker met de eerste mooie lentedagen in het vooruitzicht wil je zo snel mogelijk weer in je zomerkleding passen. En heb je geen zin in een uitgebreide lange-termijn-strategie. Dan wil je effe snel een paar kilo minder.

Maar, heel eerlijk. Als je zo mogen kiezen, zou je dan liever nog één of twee zomers ‘dik’ zijn en dan de rest van je leven slank of lekker in je vel zitten? Of zou je liever nu binnen een paar weken slank zijn en dan vervolgens de rest van je leven op dieet omdat je bang bent om weer dik te worden? Wat uiteindelijk dus ook gaat gebeuren. Met als gevolg dat je volgend jaar voorjaar een nog strenger dieet moet volgen om diezelfde kilo’s opnieuw af te vallen?

Want het punt met die effe snel een paar kilo minder is namelijk dat je daarmee je lichaam steeds verder uit balans brengt. En voor veel van jullie is dat al het geval. Voor veel van jullie geldt dat je lichaam al zover uit balans is dat het geen grammetje vet meer verbrandt. Wat je ook doet. En dat daardoor eten inmiddels een obsessie is geworden. Dat je de hele dag door met eten bezig bent. En dat je eten inmiddels ziet als goed of slecht. Of als straf of beloning.

Intermittent Fasting: Reset het vetverbranding mechanisme

Overigens ga ik in de masterclass van maart dieper in op het fenomeen vet verbranden en waarom dat voor veel vrouwen niet meer mogelijk is of zo moeizaam gaat. Er is een manier om dat mechanisme te resetten, om de vetverbranding te activeren en dat is door middel van Intermittent Fasten. Maar dan wel op een manier die past bij onze vrouwelijke hormonen. Want ik weet dat veel van jullie al aan het vasten zijn, maar als het je nu niet lukt om daarmee af te vallen, dan doe je het echt op de verkeerde manier. Maar goed, dat gaan we dus de hele maand maart tackelen in de Uni. Mocht je mee willen doen kijk dan even op de-gelukkige-eter.nl en meld je aan voor de Eetgeluk Universiteit. Als je kiest voor het jaarabonnement heb je gelijk toegang tot de masterclass van de maand.

Goed, we gaan verder met kenmerk nummer drie van een dieetbrein, van een dieetdenker. En dat is dat het nogal zwart-wit is. Iets is goed of iets is fout. En als het goed is en we doen het, dan zijn wij ook goed. Maar als het fout is en we doen het dan zijn we fout. Met andere woorden: als dieetdenker koppel je je eigenwaarde aan de dingen die je eet en de dingen die je doet of niet doet. Je identificeert jezelf met je vaak automatische gewoonten. In plaats van dat je jouw gewoonten kiest op basis van wie je wilt zijn, denk je dat je bent wat je doet. En doordat we geleerd hebben dat bepaalde voeding fout is ongezond, denk je dat wanneer je dat eet, wanneer je daarvoor kiest, dat je dan fout bezig bent. Je geeft jezelf op de kop als je het hebt gedaan, je baalt van jezelf dat je geen weerstand hebt geboden, je vindt jezelf een loser en je zegt tegen jezelf dat het gewoon nooit gaat lukken. Dat geeft vervolgens zoveel interne stress dat je nog meer gaat eten of drinken of doen van datgene dat je eigenlijk slecht vindt. En op die manier creëer je een eindeloze spiraal van negativiteit rondom je eetgedrag. Waarin je jezelf steeds verder vastdraait.

Vervolgens denk je dat je het zelf niet kunt en dat je iets nodig hebt uit de buitenwereld om je te helpen. En dat is kenmerk nummer vier van een dieetbrein. Namelijk de gedachte dat je het zelf niet kunt. Dat iemand anders je moet helpen. Het liefst wil je dat de ander het voor je doet. Maar dat gaat natuurlijk niet, dus volg je exact stap voor stap wat die ander heeft gedaan. Je gaat ook het dieet volgen dat de buurvrouw heeft gevolgd, of je gaat die BN-er stalken en exact doen wat zij heeft gedaan. Of je koopt dat boek waar iedereen het over heeft. Het punt is dat ieder lichaam en iedere persoon anders is. Wat werkt voor de een, werkt misschien wel totaal anders voor jou. Mijn ex kon pasta eten en daarna zat hij de hele avond vol. Als ik pasta at dan had ik na een half uur weer honger. Mijn lichaam reageerde daar gewoon heel anders op. Dus stop met het zoeken van lijstjes en stap voor stap programma’s waarin je snel gaat afvallen. Want dat is het vijfde en misschien wel een van de belangrijkste kenmerken van het dieetbrein, namelijk dat het korte termijn denkt.

Dieetdenken versus Langdurige Resultaten: De Kracht van Geduld

Ik heb het al gezegd: een dieetbrein heeft haast. Het wil maar één ding en dat is dat jij je goed voelt. En omdat de buitenwereld ons aan alle kanten laat zien dat je je beter voelt en vertelt dat je gezonder bent als je slank bent, is dat wat je dieetbrein wil. Het wil zo snel mogelijk naar de overkant. Het wil zo snel mogelijk dat je weer in maat 38 past. Maar dat is korte termijn denken. En we weten allemaal dat korte termijn denken vaak geen lange termijn resultaten oplevert. Het levert snelle oplossingen voor dit moment. Het levert noodoplossingen die ervoor moeten zorgen dat dingen niet erger worden.

Maar het levert vrijwel nooit een duurzame oplossing voor de lange termijn. Korte termijn oplossingen hebben altijd een hoge prijs. Soms letterlijk omdat ze bakken met geld kosten, maar heel vaak betaal je de prijs achteraf omdat ze de dingen juist alleen maar erger maken. Omdat ze je niet de dagelijkse gewoonten en gedachten leren die nodig zijn om de onderliggende oorzaak van je overgewicht aan te pakken. Namelijk het gebrek aan zelfliefde. Het gebrek aan verbinding met jezelf en je lijf. Korte termijn oplossingen leren je alleen maar om de buitenkant aan te pakken door middel van keihard trainen en het eten van dingen waar je over het algemeen niet blij van wordt. Maar ze leren je niet om een duurzame strategie te ontwikkelen. Om vooruit te kijken naar de komende vijf tot tien jaar. Om contact te maken met de vrouw die je wilt zijn. Om een visie voor jezelf te creëren. Om een eetprotocol voor jezelf samen te stellen dat je de rest van je leven kunt volhouden. Om jezelf te voeden met alles waar jij blij van wordt. Zowel letterlijk in de vorm van wat je eet, als figuurlijk in de vorm van de dingen die je doet, de mensen die je om je heen hebt en de informatie die je tot je neemt.

Eetgeluk Universiteit: Een Weg naar Duurzame Verandering

Dat is wat ik je leer in de Eetgeluk Universiteit. Ik leer je om de switch te maken van:

• Wilskracht naar het programmeren van de juiste automatische gewoonten waar je niet meer over hoeft na te denken
• Haast naar vertragen zodat je jezelf de ruimte en tijd gaat geven voor het proces dat nodig is om de vrouw te worden die je graag wilt zijn
• Van goed en fout denken naar compassie voor jezelf en voor alles dat je doet. Naar het worden van jouw beste vriendin en maatje. Naar het leuk hebben met jezelf
• Denken dat je het zelf niet kunt naar het opbouwen van je zelfvertrouwen en het herstellen van je zelfleiderschap zodat je jezelf kunt coachen op al die lastige momenten
• Korte termijn denken naar een lange termijn strategie, naar een strategie die naadloos aansluit bij de vrouw die je wilt worden zodat je hem de rest van je leven zonder problemen vol kunt blijven houden en nooit meer op dieet hoeft

Want dat is de enige manier om blijvende resultaten te behalen. Het gaat namelijk niet om de kilo’s. Het gaat om het verhaal van jouw kilo’s. Om wat jouw kilo’s je vertellen. Maar ook om wat je aan jezelf en aan de buitenwereld vertelt over jouw kilo’s. Om de betekenis die je geeft aan de kilo’s. En dat verhaal is voor iedere vrouw anders.

Herprogrammeren van jouw dieetbrein

Zodra je jouw dieetbrein gaat herprogrammeren, zodra je het gaat herkennen als je weer aan het dieetdenken bent en weet hoe je daarmee om kunt gaan, komt er ruimte voor het proces dat nodig is om de verbinding met jezelf te herstellen. En vanuit die verbinding met jezelf ga je steeds beter voelen wat je werkelijk nodig hebt. Waardoor je andere keuzes gaat maken. En niet alleen op het gebied van wat je eet. Maar ook op al die andere gebieden van je leven. Je zult jezelf anders gaan voeden waardoor je leven je steeds meer zal gaan vervullen en al je honger zal gaan verdwijnen. Je zult steeds meer jezelf worden en durven zijn waardoor je steeds minder nodig hebt uit de buitenwereld. En eten een steeds minder belangrijke rol zal gaan spelen.

Dat gaat niet als je even snel een probleem wilt oplossen. Dat lukt alleen maar wanneer je de tijd en de ruimte neemt om in jezelf te zakken. Om echt naar de wortel van het probleem te gaan. En die wortel is altijd je brein. Je brein moet op dieet, je brein mag al die gedachten en overtuigingen en waarheden over voeding en gezondheid die je waarschijnlijk je hele leven met de paplepel ingegoten hebt gekregen los gaan laten.

En dat is doodeng. Dat is misschien wel het meest enge dat je ooit hebt gedaan. En dat komt omdat je dieetbrein nog gevangen zit in alles of niets denken. Waardoor het tegen je zegt: of je gaat op dieet of je wordt dik. Waardoor je denkt dat wanneer je stopt met diëten dat je dan door gaat slaan in eten en daardoor dus nog dikker wordt. En omdat je dat niet wilt blijf je gevangen zitten in de eet-dieetspiraal. En pak je toch maar weer dat Sonja Bakker boek uit de kast, want ja, dat heeft ooit heel goed gewerkt. En de enige manier om daaruit te komen is door middel van compassie. Heb compassie voor jezelf. Doe het stapje voor stapje. Veroordeel jezelf niet voor alles wat je je hele leven in je brein geprogrammeerd hebt gekregen.

De eetgeluk universiteit

En als je eraan toe bent, weet dan dat je van harte welkom bent in de Eetgeluk Universiteit.